Beyond Horizon...

25 डिसेंबर 1927 रोजी डॉ. बाबासाहेब आंबेडकरांनी अस्पृश्यतेचा मूळ धार्मिक आधार असलेल्या व त्याचे प्रतीक नाकारण्यासाठी हिंदूचा आद्य ग्रंथ म्हणजेच 'मनुस्मृती'चे दहन केले. आंबेडकरांनी केलेली ही राजकिय कृती असली तरी,  सामाजिक परिवर्तनाची त्यास एक किनार होती. स्त्रियांसह, अस्पृश्य लोकांना असमानतेची अमानुष वागणूक देणारे घाणेरडे नियम त्यात समाविष्ट होते. तमाम स्त्रियांसाठी कर्दनकाळ ठरलेल्या मनुस्मृती दहनाचा कार्यक्रम सहजासहजी झाला नव्हता. कारण, फारच तुरळक लोकांचा आंबेडकरांच्या या कृतीला पाठींबा होता. आंबेडकरांनी जनतेला उद्देशून म्हटले होते, "असमानतेने जन्माला घातलेल्या प्राचीन हिंदू धर्मग्रंथांचा अधिकार नष्ट करूया. धर्म आणि गुलामगिरी सुसंगत नाही."  मनुस्मृती दहनच्या कार्यक्रमात केवळ स्त्रिया व अस्पृश्य लोक नव्हते तर, काही ज्ञानी ब्राम्हण सुद्धा होते आणि ही एक आश्चर्याची बाब आहे. आंबेडकरांचे सहकारी बापूसाहेब सहस्त्रबुद्धे म्हटले, "मी ब्राह्मण म्हणून जन्माला आलो असलो तरी मनुस्मृतीच्या सिद्धांताचा मी निषेध करतो. ते धर्माचे नाही तर विषमता, क्रूरता आणि अन्यायाचे प्रतीक आहे. प...

❛❛ वेश्या व्यवसाय , पैसे किंवा इतर मौल्यवान वस्तूंच्या तात्काळ मोबदल्यात, सामान्यत: जोडीदार नसलेल्या किंवा मित्र नसलेल्या व्यक्तीसोबत, अनैतिक लैंगिक प्रक्रियांमध्ये अडकण्याची प्रथा. वेश्या स्त्री, पुरुष किंवा ट्रान्सजेंडर असू शकतात आणि वेश्या व्यवसायात भिन्नलिंगी किंवा समलैंगिक क्रियाकलाप असू शकतात, परंतु ऐतिहासिक दृष्ट्या बहुतेक 'स्त्रिया' वेश्या आणि बहुतेक ग्राहक 'पुरुष' आहेत. ❜❜  ब्रिटानिकाच्या या व्याख्येनुसार वैश्या व्यवसायाशी निगडित शेवटचे वाक्य आपले लक्ष केंद्रित करून घेते. "ऐतिहासिक दृष्टय़ा बहुतेक 'स्त्रिया' वेश्या आणि बहुतेक ग्राहक 'पुरुष' आहेत." जगातील सर्वात जुना व्यवसाय म्हणून वेश्या व्यवसाय संबोधल्या जातो. ग्रीक, रोमन या राज्यांना सुद्धा वैश्या व्यवसायाची प्राचीन काळापासून परंपरा लाभलेली आहे. भारतातील वेश्या व्यवसायाला तर ऋग्वेद, धर्मसूत्र, महाभारत, बौद्ध काळ, जैन काळ, कौटिल्यचे अर्थशास्त्र, कामसूत्र ग्रंथ. इत्यादी, बाबींचे पुरावे लाभलेले आहेत.  आज वेश्यांना, सेक्स वर्कर्स म्हणून जरी त्यांना संबोधले जात असले तरी, साधारणी, गणिका, अ...

आंबेडकर व स्त्रीवाद... ❛❛ I measure the progress of a community by the degree of progress which women have achieved. ❜❜  असे बोलणारे भारतातील पहिले व एकमेव स्त्रीवादी नेता म्हणजे डॉ. बाबासाहेब आंबेडकर. असे असूनही त्यांच्या स्त्रीवादी धोरणांकडे दुर्लक्ष करणारे कोणी असेल तर या भारतातील दुसरे तिसरे कोणीही नसून येथील भारतातील स्त्रीच आहे. आजच्या उच्च वर्णीयांच्या स्त्रिया, स्वतःला स्त्रीवादी म्हणून घेणार्‍या खोट्या स्त्रीवादी असणार्‍या किती स्त्रीवादी स्त्रिया आंबेडकरांच्या योगदानाबद्दल बोलतात? आजच्या स्त्रीवादी असणार्‍या स्त्रियांनी स्वतःच्या दृष्टिकोनातून स्त्रीवाद खोटारडा, उच्चभ्रूंच्या हिताकरिता तयार केलेला खोटा स्त्रीवाद आहे. उच्चवर्णीय असणार्‍या स्त्रीवादी स्त्रियांनी आंबेडकरांच्या स्त्रीवादी दृष्टिकोनाला दलित महिलांशी संवाद साधायच्या हेतूनेच स्त्रीवाद मांडला आहे.  एका साचेबद्ध साखळीत स्त्रीवादी धोरण येथील स्त्रीवादी स्त्रियांनी स्त्रीवाद गुंडाळून ठेवला आहे. आंबेडकरांनी नेहमीच सांगितले आहे, "भारतातील स्त्रिया ह्या जातीव्यवस्थेचे मुख्य प्रवेशद्वार आहेत. जातीव्यवस्थेने स्त्रिय...